OSMANLI’DA CÜLUS TEBRİKİN’DE,NAKİBÜ’L EŞRÂFLARIN YERİ VE ÖNEMİ…
Dr.Hüseyin Zerraki
Osmanlılarda Padişahların cülus merasimleri hemen vakit geçirilmeden bir önceki padişahın daha cenazesi kaldırılmadan yapılır,eğer padişah gece ölmüş ise bu merasim sabaha bırakılırdı.Biatlar kurban ve Ramazan bayramlarından olduğu gibi ,taht-ı Bâbü’s-Sa’ade Kapısı önünde kurulur,kanun üzere yeni padişah’a önce Seyyid olan ve Osmanlıdaki bütün Seyyidleri Temsil eden NAKİBÜ’L -EŞRÂFLAR Biat edip dua ederler,sonra diğreleri sırası ile biata başlarlardı.
II.Ahmet için H.1102/M.1691 tarihinde yapılan tebrik ve cülus (biat) merasiminde NAKİBÜ’L-EŞRÂF Ali efendi (ölm.H.1108/M.1696)Bâb-ı Hümayun haricinde kurulan tahta oturan yeni padişaha biat edip dua ederken II.Ahmed”…kendi bıyıklarını tutup ‘bire Allahdan korkmaz adamlar beni bu hale koydular,sebebsiz yere hapis çektirdiler,saltanata layık değildir demelerine aceba sebeb ne ola”diye ona büyük hitap buyurmuştur.NAKİBÜ’L EŞRÂF efendi’de üzülme padişahım Allah büyüktür.Hak ergeç yerini bulur.
İstanbul Nakibi’nin biattaki önceliği Osmanlıların Seyyidlere ve onların temsilcisi olan NAKİBÜ’L-EŞRÂFA verdikleri değeri gösterir.Daha doğrusu bunların şahsında sâdâtın Resulullah Hanedanına mensubiyeti ile saygılarını ifade eder.
Nakibü’l-Eşrâf,biat merasimi ile bir padişahın saltanata geçişinde ve her yıl yapılan iki bayram tebriğinde imparatorluğun bütün büyükleri arasında yer almaktadır.Biatını ilk sırada O,sultana takdim eder.Şeyh’ül -islam gibi o da padişahı kucaklar,Musafahandan sonra ellerini açarak padişah’a dua eder.
III.Selimin cülusu münasebeti ile tertip olunan merasimi anlatan bir belgede ilk olarak zamanın NAKİBÜ’L-EŞRÂFI, Seyyid Muhammed Kâmil Efendi (ölm.H.1215/M.1800-1801) biat edip dua etmiş,Arkasından Şeyh’ül -İslam biatta bulunmuştur.Nakibü’lEşrâfların duasına bir sebeb de Seyyidlerin duasının makbul olacağı inancı vardır.
KAYNAK:
1.Babı asaf dosyaları
2-Divan-ı Humayun Kalemi.
3-Mühime kalemi
4- Askeri Ruznamçe kalemi
DR SEYYİD HÜSEYİN ZERRÂKİ
DÜNYA SEYYİDLER VE ŞERİFLER KÜLTÜR VE ARAŞTIRMA DERNEĞİ BAŞKANI BAŞAKŞEHİR/İSTANBUL

0
343