Osmanlı cemiyeti içersinde “Anadolu’dan Rumeliye yerleşen Türkmen adı verilen Yiğit Yörük taifeleridir”
Osmanlı Devleti’nin Rumeli’de gerçekleştirdiği fetihle birlikte,merkezi otoritenin sağlanması açısından yürük nüfusu yerleştirilmiştir. Yerleşik nüfusun yanısıra,yaşayışların bir neticesi olarak aktif bir hüviyet taşiyan konar- göçer yörük nüfusu da iskan edilmiştir.Bu şekilde,anadolu’da Türkmen adı verilen yürük taifeleri bu sırlalarda Rumeli’ye geçirilmişlerdir. Genelde bulundukları yerlerin adıyla anılan bu gurupların belli başlıları,Ofçabolu yürükleri,selanik yürükleri,vize yürükleri naldöken yörükleri,tanrı dağı karagöz yörükleri Kocacık yörükleridır bu yörük grupları ile ilgili olarak kayıt defterleri tutulmuştur.
Fütühatın ilerlemesiyle orantılı olarak Rumeli’ye nakledilen yörüklerin sayıları da artmıştır. Bu sebeble bunlar askeri bir teşkilata tabi tutulmak suretiyle ayrı kanun ve nizama bağlanmıştır. Nitekim Fâtih kanunnâmesi’nde yörük taifesinde bahsedildiği gibi kanuni zamanında’da mufassal yörük kanunnameleri hazırlanmış,böylece hukuki statüleri ile askeri-mali mükellefiyetleri belirlenmiştir.Buna göre her yörük teşekkülü,çeribaşlarının idaresinde otuz kişilik ocak şeklinde timara bağlanmıştır. Bunlardan beşi eşkinci,yirmibeşi de yamak olarak adlandırılmıtır. Eşkinciler seferle görevli olup,buna karşılık avariz vergisinde muaf tutulmuşlardır.
Yörükler bu dönemlerde geri hizmet sınıfı olarak,köprü yapımı,yol inşaatı,
kale tamiri ve yapımı,hendek ve siper kazımı,top çekimi gülle,ağırlık ve zahire nakli ile maden işleri gibi görevleri yerine getirmişlerdir. 17.Yüzyıldan itibaren yörükler dağılmaya önemli bir bölümü göçebelikten vazgeçerek yerleşik duruma geçmeye başlamış ve eski önemini yitirmiştir. Nitekim yoklamalarda eşkinci ve yamakların olmaları gerekenden daha az sayıda mevcut oldukları ve görevlerini yapmadıkları görülmüştür,ikinci viyana kuşatmasından sonra başlayan avusturya savaşları sırasında yörüklerin bu duruma daha da belirgin bir hale gelmiştir.Bunun üzerine 1691 yılında verilen bir emirle yörük taifeleri atalarının Rumeli’nin fethinde oynadıkları rolden dolayı Evlâd-ı Fâtihan adı altında Rumeli’nin sağ,sol ve orta kolu’nda yeniden yazılmıştır.Bununla ilgili olarak çeşitli belgelerde,”ötedenberi Osmanlı devleti’nin güzide ve cengaver itaatli,ferman dinleyen askerlerinden olan ve eski seferlerde düşmanla yapılan savaşlarda kendileri den nice yararlık ve yüz akları ile görülen Anadolu’dan rumeli’ye geçip burada vatan tutmuş bulunan yörüklerin evladına Evlad-ı Fâtihan isminin verildiği “bildirilmektedir.Yine bir belgede “gaza ve cihat niyetiyle Anadolu’dan Rumeli’ye gecip din-ü mübin uğrunda hizmette bulunan Evlad-ı Fâtihan tabiri kullanılmıştır.
